Category Archives: IKT

Denne kategorien innheld, som namnet kanskje fortel, ting som tek føre seg IKT-spørsmål.

Radio og bash

Nettstaden https://lyd.nrk.no er ein juvel for slike som meg som ikkje er så fan av at NRK koplar alt av innhald inn i ein himespøta applikasjon. Ikkje kan slike applikasjonar nyttast i Linux heller. Så då må ein inn på nettsida til NRK.

Eg (og min ven ChatGPT) knota difor til eit lite bash-script som hentar ut data frå nettsida, og lagar hyperlenker direkte til lydstraumane.

#!/bin/bash

# Hent data frå URL
URL="https://lyd.nrk.no"

# Data vert lagra i fila
OUTPUT_FILE="radiostraumar_nrk.html"

# Hent innhald frå URL
curl -s $URL | \
# Fjern uønska HTML frå kjelda
grep -v '</h3></td><td>' | \
# Sniff liner som startar med "Mount Point /" og reinsk dei
grep -oP '(?<=Mount Point /)[^"]+' | \
# Fjern alle førekomstar av "</h3></td><td" frå henta tekst
sed 's#</h3></td><td##g' | \
# Legg til opprenska del til URL-adressa og formater det som hyperlenker
awk -v base="$URL" '{print "<a href=\""base"/"$1"\">"base"/"$1"</a><br>"}' > $OUTPUT_FILE

# Tilbakemelding til brukar
echo "Radiostraumar frå NRK lagra i fila $OUTPUT_FILE"

Lagrar du dette i ei fil og køyrer henne, får du altså ei html-fil med hyperlenker direkte til alle lydstraumane til NRK.

Desse lenkene kan eg legga inn i Navidrome, der eg og har alt av min eigen musikk samla. Dette kan då alle i husstanden lytta til på sine einingar. Mi eiga lydsky rett og slett..

Multinasjonalt fåkkselskap

Dalstroka innafor kom på fibernet i fjor. Telenor, som var utbyggjar, kunne tilby breiband og fjernsyn til 800,- Etter eit år kunne eg seie opp og ha kva tilbydar eg ville.

Men. I april eller mai i år, mottek eg ein e-post der prisen for tenestene stig. Uvisst kvifor. Eg får tilbod om å seie opp avtalen før det fyrste bindande året er omme. Det gjer eg ikkje.

Me skriv 31. august. Naboen er innom. Me har same tilbydar. Fekk nett samstundes. Han har fortare nett. Betaler 100,- meir for det. I drøsen vert me skjønt einige om at det er for gale. At Telenor skal kunne sette opp prisen som dei finn det for godt. Utan å ein gong ta kontakt og forklara kvifor. Og eventuelt koma med eit tilbod….ynskjer kunden fortsatt tenesta?

Så eg går på nett. Telenor.no. Loggar inn på “Min side”. Startar ein chatte-sesjon. Vert henvist til eit skjema der eg kan seie opp fjernsynes-delen. Klikkar på den. Ny fane opnar seg. Og eg vert vidaresendt til chattesida att….utan at eg fer sett skjemaet. G R E A T !

Telefon då? 09000-nummeret. Trykker på nokre tal for rett mottakar. Kø. Etter litt venting, seier ei stemme at eg kan verte oppringd att. Flott. Det gjer eg. Legg på.

Kort tid etter ringer telefonen min. Hallo? Ingen i andre enden…før…ein innspelt beskjed, gjev meg info om at eg er fyrst i køen. Vent. Men….hallo. Bad eg ikkje akkurat om å ringje meg opp att når ein kundehandsamar var tilgjengeleg? Hekkfjell, altså!!

Så kjem personen i andre enden. Kva eg ynskjer? “Seie opp fjernsynet!”. Kva grunn? Vel…det var ikkje det eg ringde for å seie, men de auka prisen utan å fortelje kvifor, eller ta kontakt. Ganske mykje og. Det vert notert ned av kundehandsamaren. Så….på uforklarleg vis, får eg beskjed om at eg skal verte sett vidare til ein ny kundehandsamar. Ein ny…..? I alle dagar. Eg har jo klikke meg til rett avdeling i telefonmenyen dykkar. Eg har gjeve beskje om at eg vil seie opp, gjeve grunn om kvifor….og eg må til NY kundehandsamar?!? Javel. Sett meg vidare.

Medan eg venter, kjem det telefonreklame om Premier league. Håland og whatnot. Kunne eg brydd meg mindre?

Ny kundehandsamar. (Tygg forøvrig eit eller anna hardt drops langt inn i øyrekanalen min). Kva eg ynskjer? Nei…det var dette fjernsynsabbonementet då…. Ok. Kva er årsaka til å seie opp? Men I ALLE dagar? Eg bed kundehandsamaren ta ein prat med kollegen sin. Det kjem sporenstreks fram at denne siste tydelegvis har årsaka skriftleg tilgjengeleg. Ho ynskjer å gje meg to alternativ. Treng eg det? Eg vil berre seie opp fjernsynet. Ok. Men desse to altern…..eg vil SEIE OPP!! Eg treng ikkje to alternativ. Men dette tilbod….. Kan du seie opp abbonementet mitt? Og omsider, så ser det ut som at Stjelenor tek meldinga. Eg får info om at eg skal få tilsent pose til dekodaren. Eg tenkjer at “dekodar” må vera dekkord for det dei elles yndar å kalla “T-We”-boks. Greit. Få han sendt.

Og etter alt for mykje om, så legg eg på. Voneleg i øyret på kundehandsamaren.

No vert det berre spanande å sjå om eg får ei rekning for dagar med fjernsysnabbonement som eg ikkje har betalt for endå. I tillegg til den siste rekninga eg har liggjande hjå dei.

Moralen er vel den, at Telenor er vorte eit mangehova troll. Å verte kunde er INGEN problem. Eg er spendt på kor lang tid det tek før det kjem eit nytt tilbod om fjernsynsabbonement. Men å kome seg ut av herråda er jo verre enn å vera langtidsnarkoman…(vil eg tru).

Telenor kunne med fordel teke samling i bånn, innsett at dei er eit statseigd selskap. Dei kunne tenkt på at “kunden har alltid rett”. Dei kunne tenkt på at den kunden, OGSÅ er eigaren. Dei kunne i det heile tatt oppført seg som ein seriøs aktør, trass i at “Statens mål som eier er høyest mulig avkastning over tid innenfor bærekraftige rammer.” Å handsama kundane, og implisitt eigarane på denne måten, der dei må gå spissrotgang for å koma ut på andre sida, er IKKJE berekraftig. Det er noko Kafkast over det. Ein kjempar mot eit uangripeleg monster.

Eg har ei uggen kjensle om at eg ikkje er ferdig med Stjelenor sitt fjernsynsabbonement. Ein kan håpa, men eg trur det dukkar opp nye akter. Følg med, følg med…..

Fridom

Etter at eg har gjeve slepp på Facebook sitt klamme grep, har eg fått tid til å sortera i alle RSS-kjeldene mine. Det var lenge etterlengt.

Etter årevis med prokrastinering av all slags kjelder til kunnskap og opplysning på nettet, har det nok vorte mange daude lenker etterkvart.

Med ein Raspberry Pi 4 som det sentrale bindeleddet i den digitale heimen her, har eg no ein digital aviskiosk som eg kan stikka innom med jamne mellomrom. Då har han oppdatert seg med siste nytt i eit meir leseleg format enn den reklamebombanderte webben ellers kan tilby. Noko som kanskje mest av alt minner om gode, gamle tekst-tv.

Men eg kjenner at ei digital verd der EG i større grad kontrollerer kva som skal flimre forbi meg av bits og bytes er rett veg og gå. Ikkje minst fordi eg har kontroll på “contentet” mitt, antan det er tekst eller bilete.

Mitt stalltips er altså å ta til å nytta den moglegheiten som ligg i RSS. Då slepp ein å utsette seg for fullt så mykje reklame som elles…og ein får ein meir effektiv digital kvardag.

Facebook som “internett”

Det har vorte slik at “alle” har Facebook. Der kan ein lika og diskutera seg blå. (Pun intended…)

Men gjer ikke det noko med oss? Når all offentleg informasjon med eit foregår i eit proprietært univers som Facebook, og heile smafummsdiskusjonane gjeng føre seg der…har ein ikkje då tapt eitt og anna for ettertida?

I staden for at mediebedrifter har diskusjonstrådar som dei sjølve har eigarskap på, har no Facebook denne eigendomsretten.

Det same er jo tilfelle med offentlege instansar som kommunar og fylkeskommunar…ein har ikkje lenger kontroll på det som vert formidla i desse kanalane.

UDI legg no ned Facebooksidene sine, og NRK Beta melder om at det kan få ein dominoeffekt.

La oss for ettertida, og openheiten vona at så skjer!

Facebook – ein saga blott…

To gonger har eg hatt konto på Facebook. Ein gong før “alle”, og ein gong etterpå fordi det utvikla seg i den retningen.

“Å, det er langt å gå”, syng Klovner i Kamp. Kven veit om ein kjem i “mål” på Facebook. Men ein ting er sikkert…ein kan alltid gå attende.

Og det er det eg no har gjort. Til min gode, gamle blogg. Den har vorte litt oversett dei seinare åra. Det heng jo sjølvsagt også saman med andre ting enn Facebook, men når eg kikker oå gamle kladdar, så er det klart at det er ting og ta fatt på.

Let the show begin…

Opp, opp, opp!

Etter to lange månadar med venting kunne eg endeleg motta pakken frå DJI. Oppi den var mi aller fyrste drone. Nedanfor kan du sjå glimt frå ein av dei alle fyrste turane. Ikkje all verdas til vér, men måtte sjekka ut korleis ein fokuserer.

Og ja…sjølv om Mavicen praktisk talt køyrer sjølv, så er det ein viss nervøsitet i biletet, derav konseansiktet av føraren på slutten.

Teknologi og lærar(t)rolla

Skulemennesket meg har vore med på ein heisatur av ei reise dei siste 30 åra. Då eg trakka rundt og skulle læra meg skule, var det TIKI med Snake som var det store. Med store diskettar på fem tomar og monokrom skjerm.

Seinare kom PC’en til Sinnes skule. Pentium med 8 megabyte RAM (seinare oppgradert til 16!), CD-rom og 28.8 modem er ord som gjer at eg vert varm innvendig. Den sterkt gjenkjennelege oppkoplinga til nettet…det store ukjende. Internettet der all kunnskap i heile verda fanns! Kor dette kom til å revolusjonera all læring.

Og slik har me higa etter det siste nye i skule i årevis. Alltid med auge for å betra læringa. Heilt sidan Edison i 1922 sa “the motion picture is destined to revolutionize our educational system….”. Deretter var det same leksa med radio. Så fjernsyn. Kven hugser vel ikkje “Roteloftet”?

Etter det tura datamaskinane inn i skulen. Deretter vart dei kopla saman via internett. Og så har snøballen byrja å rulla.

Dei siste åra har smarte tavler (i praksis ein projektor med diiiiiiger, vertikal museplate, og slett ikkje så smarte) vore siste skrik. Små, handhaldte datamaskinar vert no testa ut i mangt eit klasserom for alle pengane….bokstaveleg talt.

Ironisk nok hadde me ei opprydding på skulen min i dag. I den samanheng kom me over ein 14 år gamal projektor, type 3M, som kom i koffert av militær klasse, med trillehjul, og sikkert også obligatorisk krav om HMS-kurs i løfteteknikk for å ta han i bruk. 14 år! Og allereie ein dinosaur.

Medan mang ein lærar forbannar ein daud ting som har vorte plassert i klasserommet som om det hadde sjelelege evner, tek Bill Gates seg ein tur til Noreg for å skapa litt blest omkring eit prosjekt i Afrika han har funnet det for godt til å støtta etter å ha tent graps på å pusha eit digitalt univers inn i skuleverket.

Misforstå meg rett. Eg har hatt stor glede av det for min eigen del. Men greia er jo at det er fint lite av det eg har plukka opp av “dataskillz” som eg har lært av pedagogisk utdanna personale. Mesteparten har eg lært på fritida. Mesteparten har eg lært som følgje av ein av to ting:

1. Timesvis med slit og repetisjon.

2. Gått på ei solid blemme som eg har måtta betala for.

At Derek Muller (Veritasium) la ut videon nedanfor, gav difor ein heil del meining for min del. Han trekk ut nokre essensar som den til einkvar tid sittjande Utdanningsminister burde streba etter å etterleva så godt han eller ho berre kan. For ein maskin, skjerm, dings…eller kva det no måtte vera kan ikkje gjera same jobben som ein lærar. Ein lærar som evner å skapa eit trygt og godt arbeidsmiljø, der elevane vert utfordra, må bryna seg og ikkje ikkje fer servert ferdig tygt mat. Kreativitet, utforsking og feiling er alle tre ord som eg meiner må til for at ein skal kunne lære noko vetugt. Diverre synest det som om minst to at mine stikkord er på god veg vekk frå skulekvardagen, om dei ikkje allereie er long gone.

1 2 3 13