Category Archives: Utdanning

Innlegg som tek føre seg ulike utdanningstema.

Lærarar og blogging

Leif Harbo har i sitt siste blogginnlegg kome med nokre antakingar om kvifor det ikkje er fleire lærarar som nyttar bloggar i si daglege undervisning. Og eg vil nok seie meg einig i dei forslaga han presenterer.

1. Fordi man ikke har egenerfaring som blogger
2. Personer over 30 er redde for publisering på nett.
3. Fordi man antar det tar for mye tid
4. Fordi man ikke synes det er en god ide.
5.Fordi man sluttet å skrive da man satte punktum for hovedoppgaven i 1987.

Innhald i skulen…

Hald på hatten, for kven skulle tru at eg av alle dette? Med ei bortimot garantert mangel på vitale ledd kom eigentleg dette brått på meg sjølv.

Men eg les ein del bloggar om ymse saker. Blandt alle dei er nokre utdanningsbloggar. I kveld, midt i pausen mellom det som teiknar til å bli ein Start-siger over Brann, fann eg ein ganske interessant ein. Leif Harbo skriv har forfatta nokre ord om den manglande fysiske, men kanskje endå meir…det manglande rytmiske innhaldet i skulen.

Sitat:

“I skolen har vi så mye lissom-læring, læring som ikke engasjerer, læring for læreren, læring som ikke snakker til hjerter og nyrer. 15 000 klokketimer i skolen har gjort at motstanden mot å lære har lagt seg som et tykt teflonlag på elevene, de vet at det som kommer, ikke er læring for livet, det handler ikke om livet.”

Avreise

Ja då er det klart for å starte på nok ei semester ved Høgskulen i Volda. Det nest siste for min del.

Har kome meg til Sola no, og verda grein då eg reiste heimanifrå. Det rann i alle fall i strie straumar heile vegen til flyplassen som eg aldri har sett tidlegare. Og det er vel typisk for summaren 2007 det…den har ikkje vore av dei beste eg kan hugse. Men eg vonar hausten heime vert betre, og at ting fell på plass slik dei skal.

Men no ventar det meg altså to veker i Volda der me skal lære korleis ein skriv. Deretter ber det avgarde til dei lenge annonserte eventyra mine i austen. Eg må vel innrøma at eg gler meg litt no!

Lærarmangel

Medan regnet plaskar på vindauget i den suraste sumaren eg kan hugse, sit eg her og les litt lærarnytt frå ulike bloggar på nett.

Eg beit meg spesielt merke i ein som omhandlar kostnadane omkring nytilsettjingar av lærarar i det amerikanske skuleverket. Det slo meg med eitt at ei slik undersøkjing burde verte gjort her til lands og. For veit ein eigentleg noko om dette? Kor mykje kostar det eigentleg å tilsettje ein ny lærar etter at ein har slutta? Rykta eg høyrer, er at fleire og fleire lærarar sluttar i yrket sitt til fordel for eit betre lønna arbeid i privat sektor. Ser ein på tal frå Statistisk Sentralbyrå, vil ein leggje merke til nokre ting. For det fyrste, i perioden frå 1993 til 2003 har talet på tilsette i skuleverket auka med snaue 12000. Eit markant skilje finn ein frå 1996-1997. Ved innføringa av L97, ser ein at talet på lærarar auka med 6500 tilsette. Eit tankekors kan vera at av desse, så var 2200 i aldersgruppa under 29. Likevel finn ein at frå 1993 har prosentandelen som er over 50 år gått opp frå 28.9% til 40.1%. I bortimot same periode, 1991 til 2001, har talet elevar auka med heile 120.000. Likevel, ser vi at lærartalet diverre i 2003 fortsatt ligg på eit stabilt post-L97-nivå (1998).

Så eg spør meg sjølv; er det eigentleg særleg rart at nyutdanna fell frå der dei kjem ferske i frå ein av landets lærarinstitusjonar, og blir slengt rett i det der dei må takla bortimot 30 born sine einskilde behov, og kanskje det doble antal foreldre som pressar på for at akkurat deira unge skal få meir merksemd av deg? Kanskje er ein så heldig at foreldreparet ikkje eingong lenger er eit par, og ein endar med eitt opp som in formidlar mellom foreldra sine ulike ynskje for sitt felles born.

Det er nettopp slike eksterne tilhøve som vert vektlagd som grunn til at lærarar sluttar i ei amerikansk undersøking i April d.å:

  • Fleire og flerie born manglar ei skikkeleg, felles støtte av heimen.
  • Lærarar vert pålagde å gjera stadig meir på eit allereie avgrensa tidsrom.
  • Det vert forventa at lærarar er ekspertar på alle område.
  • For lite planleggingstid.
  • For mykje papirarbeid.
  • Sjeldan ein har ein skikkeleg fridag.
  • Manglande støtte.
  • Lærarar arbeider i helgene utan å få betalt for det.
  • Lærarar nyttar sumarferien til å planleggja neste års skulekvardag.
  • Elevane treng/krev stadig meir tid av læraren.

At eldre lærarar held ut i møtet med alle desse krava er kanskje ikkje så rart. Dei har trass alt halde på med det ei stund, og har etterkvart vorte rimeleg hardhuda…samtidig som dei vel så smått byrjar å gå på autopilot. At den unge lærarspira som dukkar opp, fulle av forventnigar til korleis nettopp han/ho skal vera med på å endra skulen, fer seg eit sjokk og kapitulerer etter kun få år er kanskje ikkje så rart.teacher.jpg

Det har vore forsøkt med bruk av ein slags mentor til nyutdanna, eller generell støtte til å kome inn i det praktiske. Spørsmålet er vel om det fungerer når ein ser på tala. Men ei slik støtt, i alle fall det fyrste året, er nok ikkje heilt feil veg å gå. Sjølv ynskjer eg meg ein lærarsekretær når den tid kjem. Ein som kan ta seg av alt papirarbeidet slik at et kan fokusera på sjølve lærargjerninga. Men nå får ein sjå korleis det går…for alt eg veit, kan eg jo verte skremd eg og.

Vakuumtilvære

På eit tidspunkt gjekk studenttilværet frå å vera obligatorisk oppmøte på skulen for å læra det som er fastlagd i læreplanen, til å vera ein herleg komaliknande stad å vera. “Medan med venter på somaren” kan kanskje vera ei passande overskrift. Fram til mai, stilte eg pliktoppfyllande på skulen 9.15 kvar dag for å ta del i forelesningar (antan dei var obligatoriske eller ei). Men deretter har det vore ei anna lekse. Med null undervisning på ein heil månad, er det klart at ting sklir ut ein smule!

Heldigvis klarte eg å ta meg sjølv i skinnet, og her ein dag kom eg faktisk inn gjennom dørene på biblioteket som fyrstemann den dagen. Slettes ikkje gale! Men etter nokre lange dagar der, er det klart at hjerna har behov for avveksling. Og med glittrande sommarver, tyr ein gjerne til slike aktivitetar som nedanfor:

KubbToppturSlækklein

Matematikk

Jeg bare nevne det. Jeg kom over følgende artikkel på www.matematikk.org. Den ble skrevet i desember. I vår var jeg i praksis på Ørsta Ungdomsskole og i den forbindelse brukte jeg TV-serien “Numb3rs” i matematikkundervisningen. Riktignok var ikke serien kommet til Norge hverken på TV eller andre måter, men det viser seg jo altså at det av og til lønner seg med bittelitt piratvirksomhet. 🙂 “Målet helliger middelet” og denslags vet du…. Kort sagt. Det føltes litt greit å faktisk ligge i forkant av ting for en gangs skyld. 🙂

The point of no return…

Annankvar tirsdag har eg det som vert kalla bruksklaver på høgskulen. Dette inneber 45 minutts intensiv pianoøving under Nils Ose si engjerte leiing. Desse timane har eg saman med Simen og Ida-Maren.

I dag skulle det visa seg å verte ein litt spesiell time. Eg var sjølvsagt litt seint ute, men ingen var komne då eg kom inn i det faste øvingsrommet. Etterkver dukka Ida opp, og me sette oss ned og øvde litt på songane før Nils omsider dukka opp. Det må vel nemnast at dørene til øvingsromma består av to dører slik at lyden vert godt isolert. Difor er det slik at ein høyrer når den ytste døra gjeng opp. Det var det som hendte no. Me høyrde lyden, dørhandtaket gjekk ned…og ingenting hendte! Me kunne høyra gjentatte forsøk på å få opp døra av Simen. Det var han som stod på andre sida. Men kor mykje han enn forsøkte, så var døra som limt att. Ida tok ansvar og gjekk bort for å prøve frå innsida. Utan hell. Eg fekk det føre meg at det heile hadde med musklar å gjere, så eg gjekk bort til døra og røska tak i ho det eg var mann for. Men den rikka seg ikkje.

Ut av det blå, trylla Ida-Maren fram skrujern og kniv (ei kvinne er då alltid førebudd på kvinnedagen!) og gjorde eit hederleg forsøk på å dirke opp låsen….men også dette viste seg å vera fånyttes. Simen fekk difor beskjed om å henta vaktmeistaren. Inne på øvingsrommet kune me ikkje gjere anna enn å fortsette øvinga mens me høyrde korleis aktiviteten auka på utsida. Plutseleg banka det på vindauget, og eit hovude stakk fram. Plan B såg ut til å vere sett i gang, og stigen vart teken fram og sett opp for å forsøkje å kome inn viendaugsvegen. Problemet her, er berre det at vindauga strengt tatt ikkje er laga for å kome inn i rommet, og dette forsøket viste seg også å verte misslukka.

Utan at eg heilt har oversikt over kva som hende på utsida av døra, kunne me høyra at tyngre skyts vart teke i bruk, og etter det som umiskjenneleg høyrdest ut som saging spratt døra omsider opp og bortimot eit dusin folk ramla inn for å undersøkje kva slags klovnar som hadde klart å låse seg inne. Alt i alt ei ganske annleis og litt spanande oppleving på Høgskulen i Volda ein tysdag i mars.

Hr. Sinnes føreles på Høgskulen i Volda

Kven skulle vel trudd det. At eg, som suller rundt på allmennlærarstudie og ikkje har eit einaste sosialt akseptert papir på IT-kompetanse, skulle ende opp med å ha undervisning på ein høgskule i Adobe Photoshop! Men sånn kan det altså gå. Det er det eg seier. Det er farleg å stikka hovudet for mykje fram, for plutselig så sit ein i det. Nå skal det vere sagt, at ting kunne vore mykje verre enn at eg vart spurd om å ha litt vikarierande undervisning i slikt eit fag, men det er prinsippet som er poenget.

Uansett. Eg har no lagt bak meg totalt 6 timar med undervisning, og kanskje eit par timar med førebuing. Så må ein spørre seg. “Kva har eg lært av det?” Eller…eg skulle vel spurt føreskulestudentane som eg underviste, noko eg forsåvidt også gjorde, men eg kjenner jo godt til denslags. Ein svarer helst “jo eg har lært mykje” berre for å sleppe ut av det klamme klasserommet og vekk i frå undervisningssituasjonen. Mao, så reknar eg ikkje med så mykje konstruktiv kritikk frå den kanten. Men eg kan nå alltids ta meg litt didaktisk refleksjon som eg har vorte så god til no etterkvart.

1. Mange studentar forstår ikkje det dei les. Kan hende dei les det, men det går rett og slett ikkje inn! Når pkt. 1 på arket seier “Les først gjennom alt“, og dei allereie er på pkt. 5 før eg har fått snudd meg rundt, ja då veit eg jo at dei har hoppa over noko.
2. Ein kan ikkje nytta andre sine opplegg og rekna med at det skal gå like godt som med eit eigenprodusert opplegg.
3. MSN og liknande skal blokkerast neste gong eg skal ha slik undervisning.
4. Konkrete oppgåver er eit must. Det blir for dumt å sitte å halde på med ei imaginær oppgåve!

Og det er vel dei punkte som eg kjem på i farten. Elles er det det å seie, at  øvelse gjer meister, og eg merka god forskjell på fyrste og andre gongen…men det kan jo fort ha å gjere med at det var eit anna klientel…