Tagged in: IKT

Multinasjonalt fåkkselskap

Dalstroka innafor kom på fibernet i fjor. Telenor, som var utbyggjar, kunne tilby breiband og fjernsyn til 800,- Etter eit år kunne eg seie opp og ha kva tilbydar eg ville.

Men. I april eller mai i år, mottek eg ein e-post der prisen for tenestene stig. Uvisst kvifor. Eg får tilbod om å seie opp avtalen før det fyrste bindande året er omme. Det gjer eg ikkje.

Me skriv 31. august. Naboen er innom. Me har same tilbydar. Fekk nett samstundes. Han har fortare nett. Betaler 100,- meir for det. I drøsen vert me skjønt einige om at det er for gale. At Telenor skal kunne sette opp prisen som dei finn det for godt. Utan å ein gong ta kontakt og forklara kvifor. Og eventuelt koma med eit tilbod….ynskjer kunden fortsatt tenesta?

Så eg går på nett. Telenor.no. Loggar inn på “Min side”. Startar ein chatte-sesjon. Vert henvist til eit skjema der eg kan seie opp fjernsynes-delen. Klikkar på den. Ny fane opnar seg. Og eg vert vidaresendt til chattesida att….utan at eg fer sett skjemaet. G R E A T !

Telefon då? 09000-nummeret. Trykker på nokre tal for rett mottakar. Kø. Etter litt venting, seier ei stemme at eg kan verte oppringd att. Flott. Det gjer eg. Legg på.

Kort tid etter ringer telefonen min. Hallo? Ingen i andre enden…før…ein innspelt beskjed, gjev meg info om at eg er fyrst i køen. Vent. Men….hallo. Bad eg ikkje akkurat om å ringje meg opp att når ein kundehandsamar var tilgjengeleg? Hekkfjell, altså!!

Så kjem personen i andre enden. Kva eg ynskjer? “Seie opp fjernsynet!”. Kva grunn? Vel…det var ikkje det eg ringde for å seie, men de auka prisen utan å fortelje kvifor, eller ta kontakt. Ganske mykje og. Det vert notert ned av kundehandsamaren. Så….på uforklarleg vis, får eg beskjed om at eg skal verte sett vidare til ein ny kundehandsamar. Ein ny…..? I alle dagar. Eg har jo klikke meg til rett avdeling i telefonmenyen dykkar. Eg har gjeve beskje om at eg vil seie opp, gjeve grunn om kvifor….og eg må til NY kundehandsamar?!? Javel. Sett meg vidare.

Medan eg venter, kjem det telefonreklame om Premier league. Håland og whatnot. Kunne eg brydd meg mindre?

Ny kundehandsamar. (Tygg forøvrig eit eller anna hardt drops langt inn i øyrekanalen min). Kva eg ynskjer? Nei…det var dette fjernsynsabbonementet då…. Ok. Kva er årsaka til å seie opp? Men I ALLE dagar? Eg bed kundehandsamaren ta ein prat med kollegen sin. Det kjem sporenstreks fram at denne siste tydelegvis har årsaka skriftleg tilgjengeleg. Ho ynskjer å gje meg to alternativ. Treng eg det? Eg vil berre seie opp fjernsynet. Ok. Men desse to altern…..eg vil SEIE OPP!! Eg treng ikkje to alternativ. Men dette tilbod….. Kan du seie opp abbonementet mitt? Og omsider, så ser det ut som at Stjelenor tek meldinga. Eg får info om at eg skal få tilsent pose til dekodaren. Eg tenkjer at “dekodar” må vera dekkord for det dei elles yndar å kalla “T-We”-boks. Greit. Få han sendt.

Og etter alt for mykje om, så legg eg på. Voneleg i øyret på kundehandsamaren.

No vert det berre spanande å sjå om eg får ei rekning for dagar med fjernsysnabbonement som eg ikkje har betalt for endå. I tillegg til den siste rekninga eg har liggjande hjå dei.

Moralen er vel den, at Telenor er vorte eit mangehova troll. Å verte kunde er INGEN problem. Eg er spendt på kor lang tid det tek før det kjem eit nytt tilbod om fjernsynsabbonement. Men å kome seg ut av herråda er jo verre enn å vera langtidsnarkoman…(vil eg tru).

Telenor kunne med fordel teke samling i bånn, innsett at dei er eit statseigd selskap. Dei kunne tenkt på at “kunden har alltid rett”. Dei kunne tenkt på at den kunden, OGSÅ er eigaren. Dei kunne i det heile tatt oppført seg som ein seriøs aktør, trass i at “Statens mål som eier er høyest mulig avkastning over tid innenfor bærekraftige rammer.” Å handsama kundane, og implisitt eigarane på denne måten, der dei må gå spissrotgang for å koma ut på andre sida, er IKKJE berekraftig. Det er noko Kafkast over det. Ein kjempar mot eit uangripeleg monster.

Eg har ei uggen kjensle om at eg ikkje er ferdig med Stjelenor sitt fjernsynsabbonement. Ein kan håpa, men eg trur det dukkar opp nye akter. Følg med, følg med…..

Teknologi og lærar(t)rolla

Skulemennesket meg har vore med på ein heisatur av ei reise dei siste 30 åra. Då eg trakka rundt og skulle læra meg skule, var det TIKI med Snake som var det store. Med store diskettar på fem tomar og monokrom skjerm.

Seinare kom PC’en til Sinnes skule. Pentium med 8 megabyte RAM (seinare oppgradert til 16!), CD-rom og 28.8 modem er ord som gjer at eg vert varm innvendig. Den sterkt gjenkjennelege oppkoplinga til nettet…det store ukjende. Internettet der all kunnskap i heile verda fanns! Kor dette kom til å revolusjonera all læring.

Og slik har me higa etter det siste nye i skule i årevis. Alltid med auge for å betra læringa. Heilt sidan Edison i 1922 sa “the motion picture is destined to revolutionize our educational system….”. Deretter var det same leksa med radio. Så fjernsyn. Kven hugser vel ikkje “Roteloftet”?

Etter det tura datamaskinane inn i skulen. Deretter vart dei kopla saman via internett. Og så har snøballen byrja å rulla.

Dei siste åra har smarte tavler (i praksis ein projektor med diiiiiiger, vertikal museplate, og slett ikkje så smarte) vore siste skrik. Små, handhaldte datamaskinar vert no testa ut i mangt eit klasserom for alle pengane….bokstaveleg talt.

Ironisk nok hadde me ei opprydding på skulen min i dag. I den samanheng kom me over ein 14 år gamal projektor, type 3M, som kom i koffert av militær klasse, med trillehjul, og sikkert også obligatorisk krav om HMS-kurs i løfteteknikk for å ta han i bruk. 14 år! Og allereie ein dinosaur.

Medan mang ein lærar forbannar ein daud ting som har vorte plassert i klasserommet som om det hadde sjelelege evner, tek Bill Gates seg ein tur til Noreg for å skapa litt blest omkring eit prosjekt i Afrika han har funnet det for godt til å støtta etter å ha tent graps på å pusha eit digitalt univers inn i skuleverket.

Misforstå meg rett. Eg har hatt stor glede av det for min eigen del. Men greia er jo at det er fint lite av det eg har plukka opp av “dataskillz” som eg har lært av pedagogisk utdanna personale. Mesteparten har eg lært på fritida. Mesteparten har eg lært som følgje av ein av to ting:

1. Timesvis med slit og repetisjon.

2. Gått på ei solid blemme som eg har måtta betala for.

At Derek Muller (Veritasium) la ut videon nedanfor, gav difor ein heil del meining for min del. Han trekk ut nokre essensar som den til einkvar tid sittjande Utdanningsminister burde streba etter å etterleva så godt han eller ho berre kan. For ein maskin, skjerm, dings…eller kva det no måtte vera kan ikkje gjera same jobben som ein lærar. Ein lærar som evner å skapa eit trygt og godt arbeidsmiljø, der elevane vert utfordra, må bryna seg og ikkje ikkje fer servert ferdig tygt mat. Kreativitet, utforsking og feiling er alle tre ord som eg meiner må til for at ein skal kunne lære noko vetugt. Diverre synest det som om minst to at mine stikkord er på god veg vekk frå skulekvardagen, om dei ikkje allereie er long gone.

Kikk opp

Dei moderne “sosiale media” har gjort noko med oss dei siste åra. Då eg var i barneskulealder, var det vanleg å ringa heim på fasttelefonen for å høyra om nokon var heime. Var dei ferdige med leksene? Kunne me leika?

Og så sprang med ut, litt for tynt kledde, i den kjølige vårlufta. For å leka lite vink, jeppa pinne, spela dødball eller anti over.

Der heldt me det gåande lenge. Antan til ein hadde fått bekjed om å innfinna seg heime att, eller til mørkret fall på og det ikkje lenger var prakisk mogleg å sjå ballen.

Eg går ut i frå at me var sosiale. På eit vis. Utan media. Med snakka saman. Leika saman. Krangla. Slåss. Fann på kjekke ting, ting som var farlege, ting med visste me ikkje hadde lov til.

No er born sosiale når dei er på sosiale medier. Det er slik dei samhandlar. Men er det samhandling? Når en vet kor mykje av kommunikasjonen som er ikkje-verbal?

Gary Turk har sagt nokre passande ord om nettopp dette temaet i denne videon. Sjå han. Og slå av.

Feiden med FEIDE – oppfylging

Dette er eit svar på ein kommentar eg fekk på ein tidlegare bloggpost der eg skreiv litt om mine observasjonar og erfaringar på IKT-feltet i skulenoreg. Kristine Sevik frå IKT-senteret gav meg ein så pass fyldig kommentar, at eg tykkjer han fortener ein eigen bloggpost til oppfylging. Så her kjem den.

For å gjere det klart med ein gong. Ja. Dei tilfella eg nemner kan ikkje skuldast på FEIDE, meir enn ein kan skulda virus-problematikk på datamaskinar på Microsoft. Grunnen til at eg tok tak i nettopp FEIDE, er at FEIDE er det siste initiativet som har dukka opp og blitt stappa ned i halsen på lærarstanden, skuleelevane, og også etterkvart foreldre.

Eg kan forstå tankane bak ei slik løysing som det FEIDE representerer. Problemet slik eg ser det, er berre at FEIDE har vakse seg stor i frå feil ende.

Fire år med lærarskule gav meg erfaringar frå mange ulike norske skular rundt om i landet, så vel som i utlandet. Etter endt utdanning, har eg også gjort meg erfaringar frå ei rekkje andre skular. Datamaskinar har vore min store hobby sidan eg sjølv gjekk i 6. klasse i ’93. Difor er det ikkje så mykje for min eigen del at eg “bles ut” dette. Dei observasjonane eg har gjort meg i løpet av desse åra, seier meg derimot at det er mange frustrerte lærarar og elevar som treng ei stemme. Eg er sjølv ein stor fan av IKT i skulen, men har trua på at det må vere lov å stille nokre kritiske spørsmål, slik mellom anna Inge Eidsvåg gjer her.

Så til punkta dine Kristine.

1. Heilt rett. E-posten er ikkje FEIDE-integrert. Og eg er redd for at utsiktene til at det vil hende heller ikkje er noko å ropa hurra for. Ut i frå den kommunale greina eg høyrer til (oppvekst), ser det for meg ut som om dette er ei greie med å slenge seg på ein proprietær hest når det gjeld e-postløysing, for deretter å byggje seg eit hus på denne proprietære løysing. Når så nye krav dukkar opp, er ein så fastlåst i det opplegget ein har, at ein ikkje er i stand til å fylgje med i timen vidare. Men dette er ikkje mitt bord. Eg har ikkje moglegheit til å gjere endringar her. Og det er vel faktisk det som er poenget, men det kjem eg attende til litt seinare…

2. På skulen min har eg sett opp pålogginga til LMS-systemet slik at når ein vel FEIDE-pålogging, så vert ein automagisk sendt til min kommune si pålogging. Problemet her er LMS-systemet, ikkje FEIDE. LMS-tilbydaren (who shall remane nameless…) har gjort eit førehandsval på si påloggingsside som eg ikkje kan gjere noko med. Det resulterer i at standardpålogginga frå deira nettside ikkje er FEIDE-pålogginga, men deira eiga løysing. Og nettopp her er det mange trør i salaten. Personleg tykkjer eg dette valet som LMS-produsenten her har gjort, berre føyer seg elegant inn i rekka av andre frustrasjonar LMS-et gjev meg. Eit ekstra klikk her, eit ekstra klikk der. Er det rart eg klikkar på det? Men det vert ein annan bloggpost.

3. Dette punktet, og løysinga som du skisserer er eg heilt einig i sjølv. Det kjipe er berre dette. Vår kjære LMS gjev ikkje eit realistisk bilete (for læraren) av korleis det faktisk ser ut for elevane etter at ein har publisert læremateriell av eitkvart slag. Difor må ein, for å sikre seg, sjekke inn på ein eigen elevkonto for å sjå korleis det tek seg ut. Og då kjem tryggleiken til FEIDE inn, og gjev ikkje moglegheit til “daude” brukarar. Ergo må ein logge inn med LMS-et si “standardpålogging”, og altså ut av FEIDE. For…ein har, av tryggleiksmessige årsaker (tenk å gje ein vaksen person med fire+ års utdanning full råderett over datamaskina) gjort det slik at ein ikkje kan installere programvare på datamaskina som ein nyttegjer seg av i klasserommet. Difor er det berre vår alles kjære Internet Explorer 8 (9? Håhå….langt i frå!) ein kan bruke.

4. Kor mange gonger ein kan logge lukke nettlesaren? Der har gjerne Peder Haug forskingsmateriale å ta av om det skulle knipe, for det ville vore interessant lesing. M

en for å svare ut i frå mi ikkje-professoralske erfaring; fleire enn ein skulle tru! Seinast i dag klarte heile tre elevar (av fire) å logge seg av heile datamaskina under 5 minutt etter at eg hadde forsikra meg om at alle hadde klart å logga seg på. Og det var ikkje alle som klarte å kome seg inn att før friminuttet…

5. Passordbytte skjer gjerne ved at ein mottek nytt passord på e-post. Her er ein fort inne i ein ond sirkel. Policyen på passorda i min kommune er forøvrig slik; store OG små bokstavar. Tal. Og minst 8 teikn. Vanskeleg for ein vaksen å hugse. Umogleg for ein 7-åring som har hatt verdas lengste sumarferie!

Det er flott at IKT-senteret og UNINETT arbeider “kontinuerlig [med å] forbedre brukervennlighet, brukeropplevelser og funksjonalitet i Feide”. Mitt spørsmål; har de nokre barneskular med på laget? Ein ting er IKT på vidaregåande og høgskule, men når ein kjem inn i barneskulen er det totalt andre spelereglar ein må forhalda seg til.

Så skal eg forsøke å konkludere litt trur eg,

Å gje nokon eit verkty, og seie at det kun er tilgjengelg mellom 8 og 2. Det skal nyttast slik. Du kan ikkje kan tilpassa verktyet til dine hender/hovud/kropp/sett inn det som passar. Det er ikkje anne enn å be om bråk.

Som lærar er eg pålagd å tilpassa opplæringa til den einskilde eleven. Og det skulle også berre mangle! Det er heldigvis ikkje normalt å vere normal. Men kva tenkjer så min arbeidsgjevar, eller styresmaktene om tilpassa arbeidstilhøve? Det synest for meg å vera eit ikkje-tema. I barneskulen skal ein takka sin skapar om elevane har 1:2-tilgong på datamaskinar. Lærarar er litt betre stilt, men ikkje mykje.

Poenget mitt er at ein i den norske barneskulen ikkje har råderett over eige verktøy. Ein er berre plent nøydt til å gjere ting på ein måte som vert bestemt av nokon som knapt har sett sine føter i same hus som seg sjølv, og i alle fall ikkje er pedagogar.

Feiden med FEIDE

FEIDE har kasta hansken;

…og sidan eg ikkje likar at ting ligg og flyt, tek eg han opp!

Eg skal ta føre meg to ulike roller der FEIDE vert nytta i den norske skulen pr. dags dato. Dei to er lærarrolla, og elevrolla. Me tek til med lærarrolla.

Den tilsette kjem morgontrøtt til kontoret, og den vandte påloggingsskjermen skin i tussmørkret. Ein knastar inn brukarnamn og passord, og med litt flaks har ein unngått å leggje ei bok på tastaturet under oppstarten av maskina, slik at det ikkje er eit usynleg mellomrom framom brukarnamnet. Det vesle, ubetydelege mellomrommet kan velta dagen for ein durkreven lærar i det norske skuleverket!

Dernest skal ein sjølvsagt lese e-post. Men e-posten er sjølvsagt ikkje FEIDE-integrert, og ein må her hugse at det ikkje er FEIDE-passordet og brukarnamnet som gjeld.

Så står nettlesaren for tur. LMS-pålogginga dukker opp, og her må ein berre hugse å merke av for at det er FEIDE-pålogging ein ynskjer. Dernest er det berre å trygle å be om at nettlesaren ikkje på magisk vis sender ein til den felles påloggingssida for FEIDE, der ein må rulle nedetter ein uhorveleg lang rullegardinmeny, og krysse fingrane for at ein finn nettopp sin kommune/skule.

Når ein så omsider er komen inn på LMS-en, legg ein til eit og anna i faga sine. Ein test her og ein pekar der. Sidan ein er ein samvittighetsfull lærar, loggar ein så av LMS-en att, for deretter å logge inn på elevkontoen som ein har oppretta slik at ein kan sjå om elevane ser det ein vonar at dei skal sjå. Det gjer dei sjølvsagt ikkje. Ein gløymde å aktivera testen for nett denne veka, så ein må ut av elevkontoen, og inn att på lærarkontoen. Og så attende. Og då er det i orden. For denne gongen.

Elevkontoen er sjølvsagt ikkje FEIDE-kopla. Ein må altså ha eit ekstra brukarnamn og passord.

Då plinger det for ny innkomen e-post, og for å få fram det lukkar gjerne den drevne norske læraren nettlesarvindauget, og FEIDE-innlogginga er nok ein gong forsvunnen inn i nettæva. Du har vore ein halvtime på arbeid, og har nytta 25 av 30 minutt på påloggingsproblematikk!

Så det blir fram med nettlesarvindauget att, og ny på logging (den 4 for dagen) på FEIDE. Ein tek seg sjølv i å mumla nokre innbitte glosar om kvar “Felles” tok vegen i “Felles Elektronisk IDEntitet” når ein ikkje eingong kan laga det til slik at pålogging på datamaskina gjev direkte tilgang til dei verktya ein treng i løpet av dagen!

Så dukker det opp ei melding frå IKT på skjermen. Printartrøbbel i dag att! Irritert leiter ein etter det raude krysset, for å fjerne ulukka, men er i same augneblenken uheldig, og lukkar det nyinnlogga nettlesarvindauge i same slengen. *arg*

Så når ein omsider har fått logga seg på den FEIDE-synkroniserte fråversløysinga som vart lansert rett før sumaren, har ein skrive inn FEIDE-passord og brukarnamn minst fem gonger.

Men så er klokka der, og etter ein allereie alt for lang dag med IKT langt opp i halsen, må ein beine avgarde til klasserommet. Her ventar ny maskin. På eit anna nettverk. Denne skal startast, og ein skal logge seg på med ein konto som forhåpentligvis er synkronisert med den som er på kontoret. Deretter må ein finne fram til matematikkverket som IKT-avdelinga i kommunen så generøst har spandert, til tross for ei ekstra trong kommunekasse etter at ein vart pålagd ei dyr FEIDE-integrering. Denne dagen er sjølvsagt den dagen då kontoen ikkje lenger er gyldig. For over sumaren har nokon gløymd å sjekke at kontoane er gyldege det neste skuleåret, og dermed er det ikkje anna råd enn å ty til naudløysninga: stasjonar!

Elevane vert delte i grupper. Ei lesegruppe, ei reknegruppe, ei skrivegruppe…ei datagruppe. Og ja. Etter 10 minutt kjem den fyrste vågale eleven ut frå grupperommet der datamaskinane står, og tilstår på ærleg vis at han ikkje fer logga på. Sumarferien har øydelagd minnet, og den skuffa 8-åringen er ikkje kar om å hugse det opplagde “ur392E8A” og “Kj083hUf” lenger.

Læraren hastar inn (medan elevane han jobba med vert sittande å lesa åleine), for om mogleg å redde dei siste to minutta av elevens hardt tilmålte 12 minutt på datamaskina. Der sit tre like dystre medelevar, som ikkje er kome ein flekk lenger enn den fyrste vågale. I ein fart loggar læraren seg inn med sitt brukarnamn og passord (7. gong for dagen, og ikkje lenger enn fyrste time), på samtlege fire maskinar, og deretter same prosedyre i nettlesaren for å kome inn på LMS-en. Rrrrrring. Der gjekk klokka. På veg ut døra for å klargjere til neste gruppe på lesestasjone, ropar læraren bak seg. “Ikkje logg av maskina!”. For seint…

—-

Slik artar altså kvardagen seg for den jamne lærar i den norske skulen.

Eg for min del tel på knappane for kor lenge eg skal utsette å trasse heile IKT-prosjektet (les: Windows-løysinga) til min arbeidsgjevar, og heller installere Ubuntu på maskinane i klasserommet mitt. Slik kan eg unngå påloggingsstyr, eg kan starte ei maskin på null komma niks. Samstundes kan eg legge synkroniserte favorittar i nettlesaren på alle maskinane, slik at elevane har direktelenker til dei verktya me skal nytta akkurat den dagen. Bruk av LMS-løysinga vert så lagd til timar der ein kan ha fullt fokus på å hjelpe alle elevar inn med korrekt brukarnamn og passord. Gjerne ein time der ein har ein medlærar eller assistent.

Så slik er det altså FEIDE. FEIDE hadde gjerne vore som manna frå himmelen om PC i skulesamanheng tydde det same som elles; “Personal Computer“. Diverre er det ikkje slik. I skulen har ein berre “Public Computers”, og nok eit initiativ ovanfrå for å “gjøre digital skolehverdag bedre” har havarert.

Skulen i det 21 århundre

I dag ynskjer eg å sette søkelyset på to interessante saker eg fann på nettet, etter å ha skumma gjennom RSS-kjeldene mine då eg kom heim.

Det fyrste er ein video:

Dernest tykkjer eg at du skal lesa gjennom bloggposten på acreelman.blogspot.com. Han omhandlar skulens omfavning av nye, digitale verkty.

Ikkje berre er det ein interessant bloggpost i seg sjølv. Han kapra i tillegg merksemda mi på grunn av ein diskusjon me hadde på teamet i dag. Spørsmålet ser du i skjemaet under, og eg set veldig pris på om du tek deg bryet med å dela di meining omkring temaet.

It’s Learning…eller gjør de det?

It’s Learning er ein av dei mest suksessfulle LMS’ar (Learning Management System) me har å nyttegjere oss av her i Noreg. Saman med ClassFronter er dei leiande innan dette feltet, med PedIT såvidt haltande etter.

Eg har lenge sagt at It’s Learning ikkje er ein LMS som er påtenkt grunnskulen i Norge. Til nød kan ein nytte det i ungdomsskulen. Dette er eg ikkje aleine om å meine heller.

Fram mot It’s Learnings oppdatering den 26.08 hadde eg store håp. Eg såg for meg nytt og forbetra design, dra og  slepp-funksjonalitet, slutten på bruken av frames og mykje meir. Nedturen var difor stor då eg oppdaga at lite nytt hadde hendt. Det kom litt nytt her og der, dog intenting revolusjonerande, men dei gamle irritasjonsmomenta var der endå.

Her om dagen gjorde eg eit forsøk på å laga ei “side”. Denne laga eg som ein mal, for å kunne kopiere og nytte om att. Resultatet vart to kliss like kopiar i filtreet, ein kopi i “mitt bibliotek”, og null rettigheiter til å redigere ei einaste ei av dei sidene eg hadde laga. Jf. film under;

Det plagar meg at slikt dukkar opp heile tida. Kan ein ikkje fokusera på å fiksa feil som folk irriterer seg over, framfor å laga nye funksjonar som viser seg å heller ikkje fungere? Eg tipsar på Twitter, vert henvist til http://itslearning.accept-ideas.com/ som viser seg å heller ikkje fungere. Dette nemner eg nok ein gong på Twitter, får svar, men utan at det hjelp.

Ja. Eg er frustrert. Når eit selskap som tek nye marknader i utlandet og tilsynelatande håvar inn millionar frå stakkarslege kommunar og barneskular rundt om i Noregs land, ikkje ser ut til å høyra på brukarane, då vert eg mest irritert. Skal det verkeleg vera mogleg å selge seg inn i ein marknad på eit behov som for mange ikkje er der, og så gje blanke i det når det vert stilt krav til produktet?

På toppen av det heile gjeng eg på kurs og ser kurshaldarar mislukkast i å utføre oppgåver dei garanterer skal fungere, men som eg hardnakka påstår at ikkje gjer det.

Runde 2 (minst) av Facebook i skulen

I dag lenka Eva Bratvold til ein artikkel frå NRK Rogaland som omtalar det tilsynelatande evigvarande diskusjonstemaet i norske media; Facebook i skulen. Eg lova henne eit svar  på dette då eg sat på bussen i dag, men av di eg sa at det var eit par “men” omkring spørsmålet under, kjem svaret i form av ein bloggpost som det diverre har vorte alt for lite av i det siste.

Spørsmålet som vert stilt er altså dette; bør elevar og lærarar vera vener på facebook. (Facebook vert forøvrig her skrive med liten f, slik det er gjort frå NRK Rogaland si side.)

For dei med noko over normal husk, er gjerne ikkje ein diskusjon som denne noko nytt. I så måte er det rart at NRK Rogaland vel å lage dette til ei nyhende.

Sist det gnistra omkring Facebook i skulen var vinklinga ei litt annan. Då hadde media fått snusen i at ein lærar vært mobba på nettopp Facebook.

Eg nemnde då i ein noko ironisk kommentar, at skulen i Drammen gjerne kunne gjere som andre skular, å stenge tilgangen til heile Facebook. No ser vi heldigvis ut til å ha kome forbi dette stadiumet, og lite gler meg meir. For ser vi nok eit halvår attende, vil VG Nett ha det til at den dåverande kunnskapsministaren gjekk inn for å straffa elevar som nytta for mykje tid på Facebook i løpet av skuledagen.

Heldigvis var den gode Solhjell såpass i stand til å nyttegjera seg av digitale media, at han allereie i løpet av dagen hadde posta eit godt tilsvar til det som stod i avisa.

Om lærarar skal vere vener med sine elevar på Facebook, er eit spørsmål ein sjølvsagd kan diskutera i eit halvårs tid eller lenger, for så å koma fram til at det gjerne ikkje er så galt som dei største skeptikarane gjerne skulle tru.

Her er min umiddelbare reaksjon.

Ja! Lærarar og elevar kan sjølvsagd vere “vener” der. Dette er det minst to grunnar til, men eg nøyer meg med å skildre nettopp desse for no.

For det fyrste er det å bli ven på Facebook ei noko missvisande uttrykk. Det er nettopp Facebook som har valt å kalla det å kople seg til ein bekjent på ein virtuell måte som “ven”. Det funkar som konsept, og er sågar vorte eit verb i det engelske språket, på linje med det “å google”. Dette er altså noko ein kan takke Mark Zuckerberg for. Om ikkje lenge til, dukkar det opp ein film om nettopp Facebook. Det blir då spanande å sjå om ein kan finne ut noko meir om bruken av ordet “ven” på Facebook. For alt eg veit kan den gode Mark ha hatt lite vener då han gjekk på Harvard, og funne ut at dette gjerne kunne vere ein grei måte å skaffa seg nokre på. Som sagt…det vert spanande å sjå.

Grunn nummer to til at eg kjenner at det vert litt mykje oppstuss rundt heile greia, er at det finns noko som heiter privacy settings. For mange, gjerne dei med liten eller ingen digital kompetanse, er dette eit ukjend fenomen. Men det eksisterer altså.

Privacy settings er ei flott oppfinning av Zuckerberg. Denne funksjonen gjer det faktisk mogleg (og no kan du gjerne halde deg fast) å filtrere informasjonen du fyller internettet med. Du kan lage lister der folk på dei ulike listene har tilgang til ulik informasjon.

På den måten kan altså dine kjære elevar verte skåna for det fæle verkelege livet du som lærar heilt sikkert lev, når du ikkje står bak framom tavla i klasserommet.

Så kan ein sjølvsagd spørje seg om ein ein verkeleg ven når ein filtrerer det ein deler med venene sine?

Når alt er sagd, så er det likevel ein regel eg sjølv har. Eg tek aldri initiativet til å verte “ven” med elevar. Det er ein regel eg har definert for meg sjølv som eg føler kan vere ein god leveregel. Skulle ein elev få lyst til å leggje meg til som “ven”, har eg vanskeleg for å sjå det som noko anna enn ei positiv handlig. Å kappe handa av han eller ho, med å nekte å godkjenne førespurnaden i det eleven strekk ut handa, trur eg gjerne skadar eleven meir enn om ein skulle godta han og legge han til i si elevar-liste.

Og med dette vonar eg du har fått svar Eva? 🙂

PS…og no har eg ikkje ein gong teke tak i Liv Marie Schou og andre si flotte bruk av Facebook i undervisninga.

PS II…sjå også Jonny Eriksens skriveri om nett samme sak

Musikkisum(ar)

Eg vil anta at det ikkje berre er på min arbeidsstad ein har hyllemeter på hyllemeter med CD’ar til bruk på CD-spelarar i klasseroma. (For ikkje å snakke om kassettar?)

Til hausten kan det sjå ut som om det dukkar opp digitale tavler i klasseromet mitt. Det gjer at ein får moglegheiten til å spela av musikk frå ei datamaskin. Optimalt sett skulle ein kanskje hatt ein Spotifykonto i kvart eit klasserom, men for det fyrste er eg ikkje sikker på om dette fell inn under KOPINOR-avtalen, og for det andre så er det nok ein del musikkmateriale rundt om i skulenoreg ein ikkje finn på Spotify i det heile.

Difor har eg så smått starta å fundera på korleis ein kan gjera all denne musikken tilgjengeleg digitalt…i alle skulens klasserom. Rippinga av CD’ane er den minste saka, men distribusjonen rundt om i klasseroma er utfordringa.

Skal ein laga eit iTunes-bibliotek? Er det beste kan hende å la dei rippa filene ligge på ein delt disk i alfabetisk sorterte mapper? Korleis kan ein gjera dette biblioteket tilgjengeleg på tvers av to ulike nettverk…det ein har i klasserommet, og det ein har på kontoret? (Det er jo greit i høve til planlegging.) Korleis kan ein sørgje for å utruste alle mine kollegaer slik at dei sjølve kan finna fram til/i musikken?

Dette er ting som vil kverne litt rundt i hovudet i sumar. Tips og innspel kan gjerne kome i kommentarfeltet under. Kan hende har nokon allereie gjort denne jobben ein annan stad i landet? I så fall er eg særs interesssert i

Opphavsrett på nett, rett og slett

Eigentleg hadde eg tenkt å skriva litt om ungdom, chattespråk og digitalhistorie inspirert av Liv Marie Schou. Men etter ei interessant hending i dag vert det i steden fokus på eit anna område som er vel så interessant. Bruk av bilete og opphavsrett.

Ein tur innom datarommet på skulen i dag gjorde at eg sette i gang litt funderingar omkring det med opphavsrett på nett. Ein har inntrykk av at born/ungdom no til dags “er så gode på data“. Sjølvsagt er det ikkje tvil om at dei fleste nok er i stand til å kommunisera med vener med hjelp av data. Dei fleste er nok også i stand til å lasta ned musikk, bilete og video…lovleg og ulovleg.

I dag fekk eg ikkje berre eit ekspemel på at det, trass i ein skinndigital kompetanse, nok er ein god veg å gå endå. Eg stilte spørsmålet “har du lov å nytta dei bileta” til ein elev som var i gang med å laga ein presentasjon av ein av sine favorittartistar. Ryggmargsrefleksen til eleven vart med eitt aktivert, og eit soleklart ja, vart presentert for meg.

Ok. Her var det ikkje anna enn å omformulere seg. Eleven trudde tydelegvis at eg stilte spørsmål omkring innhaldet på bileta. Eit forsøk til vart gjort. Same reaksjon. Då eg for tredje gong forsøkte å hinta til eleven om han hadde lov å nytta bileta, fekk eg seks par auge mot meg…som om eg skulle vere ein pensjonist. Nokre bortgøymde glis av denne forvirra tullebukken av ein lærar var og å spora. Djupt pust.

Så moralpreika. Sjølv om bilete ein finn på internett er lette å kopiera inn i ein lysbiletepresentasjon, er det ikkje sjølvsagt at ein har anledning til å nytta seg av desse. Vil eleven finne på å ta med seg varer i ein butikk utan å betala for dei? Nei, sjølvsagt ikkje. Forsøker vidare å forklara at det at bileta er tilgjengelig på nettet ikkje automatisk tyder at ein kan nytta desse som ein vil. Og så kjem gullkornet; “det finst noko som heiter opphavsrett og lisensar.”

Nye himlande blikk. Men denne gongen hakket meir spørjande. Eg tek sjansen og køyrer på. “Sjå her”, seier eg og vrenger opp det eg har av memoriserte nettstadar for søk på lovlege bilete. Eg viser dei litt. Let dei prøva litt sjølv.

Elevane (5.trinn) ser ut til å skjøna no. Dei oppfattar omsider at eg har eit poeng i innblandinga mi. At eg, tru det eller ei, kan noko om det eg snakkar om. Ein elev seier vel det dei fleste blandt dei tenkjer.

Eg visste ikkje at det var noko som dette. Trudde ein berre kunne bruka det som ligg på Google.

Vel. Her er det Google sjølve seier om bruk av bilete, og som står under alle bilete ein får opp når ein søkjer etter med søkemotoren Google (for bileta ligg sjølvsagt ikkje Google);

Image may be subject to copyright.

Ikkje den mest finleste setninga på verdsveven vil eg tru. Men tru meg. Det står der! Meir om dette frå Google sjølv, kan ein lese her.

Creative Commons er ein verdsomspennande organisasjon som gjer ein flott jobb for å laga ulike lisensar for at ein nettopp skal kunne vite kva ein kan nyttegjere seg av frå internett. Dei har laga seks ulike lisensar, og Gisle Hannemyr har omsett ein flott gjennomgang av kva det vil seie at noko er underlagt det som heiter Åndsverklova.

Dermed…neste gong du treng eit bilete til ein illustrasjon. Ver sikker på at du har anledning til å nytta det!