Category Archives: Utdanning

Innlegg som tek føre seg ulike utdanningstema.

Arbeid, Utdanning

Meir enn ein veg til Rom

2 Comments

Denne veka var eg heldig og fekk ha nokre vikartimar på 7. trinn. Matematikk. Gjerne ikkje det ein helst ynskjer seg med nokre minutts varsel, men takk vere god planlegging frå elevanes faste lærar, så var opplegget spikra.

Temaet i dei timane eg skulle ha dei, var divisjon. Og elevane var flinke. Dei hadde jamnt god orden, og var flinke til å vise utrekning…rett nok kladda dei utrekninga på ei ark ved sida av, og skreiv kun svaret i boka, men dei nytta i alle fall kladdarket til det fulle.

Det som var artig å sjå, var på to elevar som hadde amerikansk og russisk bakgrunn. Desse to hadde utrekningsmetodar som resten av elevane aldri hadde sett trur eg. Eg let ditfor desse to få visa fram sine måtar å gjera det på. Så kan ein spørre seg; vert det mest forvirrande for resten av flokken?

Vel, eg trur at akkurat denne gongen var det ei positiv oppleving, både for “dei unormale”, og for resten av gjengen som fekk sjå at det var meir enn ein måte å gjera ei utrekning på. Dei var i alle fall imponert over kva medelevane med utanlands bakgrunn kunne visa fram.

Og medan eg var på veg heim til helg, kom eg til å tenkje på ein annan måte eg har sett tidlegare. Ein grafisk måte:

Arbeid, IKT, Utdanning

Om kvar skoen trykkjer

1 Comment

Eg trur eg har ergra over bruken av IKT i skulen sidan eg slutta i grunnskulen. Det er 12 år sidan. Etter det har eg stort sett hatt meir peiling på korleis ting kan gjerast enn det lærarane har hatt.

No, eit dusin år seinare, er eg sjølv altså lærar og eg vert altså av media stempla som ein udugeleg brukar av IKT. Rett nok har ingen endå sagt det direkte til meg, men det er klart eg tek det til meg når slikt dukkar opp i overskriftene til stadigheit. Litt på same måten som at ærlege rumenarar vert eitrande forbanna over at dei fer skylda for å kriminalitetsbølgja som nokre få råtne blad stod for i sumar. Det er ikkje kjekt.

Men eg gjer så godt eg kan. Eg gjer det eg maktar for å utdanna mine kollegaer, og eg gjer det eg kan for å utdanna elevane. For å gje dei alle eit lite drypp av auka digital kompetanse. Og reint bortsett frå at nokre heilt sikkert helst hadde sett at eg hadde fiksa problemet for dei og forsvunne  slik at dei kunne gjera ferdig vekeplanen, så våger eg å tru at dei på eit eller anna tidspunkt vil sjå attende og vera takksame for hjelpa. Noko dei sjølvsagt er der og då, men eg er ikkje alltid overtydd om det er ekte takksemd, eller berre god danning…altså høfligheit.

ITU kunne i 2007 melde om at 3 av 4 lærarar sjeldan nytta IKT i undervisninga. ITU er ein “nasjonal FoU-enhet innen feltet IKT og utdanning“, så dei burde veta det. 19. august i år legg så NRK skylda på lærarane. Det er lærarane si skuld at den digitale kompetansa som skuleelevane skal læra seg er på slikt eit skralt nivå…

TULLPRAT, seier eg!

Det som hindrar utviklinga av bruken av IKT i skuleverket er ikkje lærarane. Fleire lærarar enn ein skulle tru har eit ynskje om å nytta IKT i undervisninga, men det stoppar i mange tilfelle med at dei vert møtt av ei kommunalt IKT-byråkrati/hierarki som har linjer som eit spindelvev på Runde etter at siste hauststormen nett har fore oppover vestlandskysten.

Eg har endå til gode å treffa på ei sentral IKT-avdeling som tek i mot tips frå lærarstanden, og hiv seg rundt for å prøva noko nytt. Ikkje ein gong på høgskulenivå under mi fireårige utdanning var det tilfelle.

I Sirdal talte eg, og andre, sjefane midt i mot då dei ville kjøpa inn “mediumterminalar” til heile ungdomsskulesteget i kommunen. Etter å ha vedteke innkjøp av stasjonære maskinar i kommunestyret, gjekk likevel IKT-sjefen, i strid med sitt eige tidlegare gjevne råd, inn for å handla inn berbare datamaskinar.

I Sandnes krangla eg etter mitt syn for lenge for å få fram poenget om at det var for mykje sikkerheit for å kome på nett med dei berbare datamaskinane dei hadde der. Ei pålogging kunne ta opp mot 20 minutt….om du var så heldig å koma inn i det heile. Etter mykje mas, og etter å ha gjort meg tåleg upopulær hjå IKT-folka på rådhuset, fekk eg innvilga ei vitjing frå dei høge herrar til min ringe skule. Og etter ein del fram og attende, så vart det til slutt prøvd ut eit nytt system for dei trådlause maskinane.

Siste skot på stamma er at eg såg meg nøydt til å overføra nokre bilete frå mi private datamaskin etter at eg nytta mitt eige kamera for å ta nokre bilete i arbeidssamanheng. Letaste måten å gjera dette på, er å lasta opp bileta til Google-kontoen via Picasa. Problemet er berre at eg ikkje;

a) Har lov til å installera Picasa på jobbmaskina
b) Har tilgang til Picasaweb
c) Har lov å lagra store biletarkiv på skulemaskina

Nettopp. Så kva vert eg rådd til å gjera? Det er mest så ein må ta seg saman for ikkje å krampele, men faktum er at eg i 2009 vert beden om å ta med meg bileta til skulen via minnepinne, cd eller diskett. Ja du les rett. Eg vert frå sentralt hald i kommuna beden om å frakta med meg bileta til arbeid i eit format som ikkje har hatt livets rett sidan 90-talet.

Eg tek meg sjølv i å undra over kva slags form for digital kompetanse dei sit med. Ikkje ein gong ein lærar i den norske barneskulen ville ha kome på ideen om å nytta diskett til å kopiera bilete frå ei maskin til ei anna! Den påstanden vågar eg.

Kvifor skal eg vera så vanskeleg, i staden for berre å kopiera bileta på ein minnepinne eller ei cd-plate då? Vel. Argumenta er mange. Her er nokre av dei;

Minnepinne

  1. Forsvinn
  2. Knekk lett om ein er litt snar i svingen
  3. Pinnen min vert nytta til andre ting enn filhandsaming

CD-plate

  1. Er i ferd med å fylgje etter diskettane
  2. Er ikkje noko eg tilfeldigvis har liggjande rundt
  3. Knekk lett
  4. Forsvinn

I tillegg til dette, så kjem sjølvsagt det obligatoriske med at, om ein samanliknar med til dømes kommunikasjon, det er like fornuftig å frakta bilete på portable lagringsmedium som det er å skriva ein SMS og senda telefonen i posten til mottakaren!

Så stikk i strid med det NRK meiner, seier eg at det ikkje er lærar som er flaskehalsen, men derimot byråkratiet i kommunenoreg. Ein kan ikkje halda på med ei godkjenningstid på 2 år for programvare som skal vera tillate i nettverket når det innan den tid det vert godkjent har kome to nye oppdateringar som vil krevje nye godkjenningstiltak. Mitt råd er; opne opp! Slepp til alt. Nokre dokument vil kanskje forsvinne ut i det store internettholet, men slikt lærer ein av. Det heiter på fint digital kompetanse. Å unngå å få virus på maskine som ikkje har antivirussprogramvare installert…det er og digital kompetanse. Du treng nemleg ikkje fleire vevhotell frå John i Kina, så la ver å trykk på nettopp den e-posten.

Generelt, Politikk, Utdanning, Økonomi

Perspektiv

2 Comments

I Noreg kan ein rett som det er høyra folk støna over utkantsstroka. Desse sære folka som plent ikkje skal verte urbane, men i staden tviheld på ein slags rett dei har til å bu langt uti huttiheita. Politikarar kallar dette distriktspolitikk. Folk på Frogner i Oslo kallar det galskap, eller i beste fall eksotisk.

Oddgeir Bruaset har gjort det å bu nord for Sinsenkrysset til underhaldning med sitt Der ingen skulle tru at nokon kunne bu. God underhaldning. Han pirrar urmennesket i sjåarane med sine vitjingar til Sauøy, Femundshytta, Indre Fure eller andre bortimot fråflytta stader.

Det kostar å bu i utkantane. Ikkje berre mentalt og sosialt, men også økonomisk.

Den gamle snegleposten, altså den som du må henta fysisk i postkassa di, er kanskje på veg inn i pensjonisttilværet. Kostnadsspørsmålet er det som tel i dag. Difor er det sjølvsagt heilt feil at ein som bur i Akershus skal betala like mykje for å få eit brev tilsendt, som det ein person med bustad på Fræna skal gjera. Det er i alle fall det Posten Noreg og EU meiner. Om ein skal ta Posten på alvor når dei presterer å nytta 300 millionar (og det berre i 2008) på å skifte utsjånad, er kanskje eit relevant spørsmål?

Dirranbandi - 100 km frå nærmaste bensinstasjon.

Dirranbandi - 100 km frå nærmaste bensinstasjon.

Noreg er eit langt land, og med ein natur og geografi stikk i strid med alle EU-regulativ er det vel ikkje heilt tilfeldig at Finnmark stikk av med fyrsteprisen på bensinprisbarometeret. Kanskje er det dette Jens har lyst til å gjera noko med når han ikkje seier korkje ja eller nei på spørsmålet om han vil tillate oljeboring i Lofoten? For som kjent: den som tier, samtykker. Kanskje har Jensemann tenkt som så at no er det på tide at desse hardbarka karane oppe i nord også skal få tilgang til litt billig drivstoff, og difor etterkvart kjem til å settje i gang oljeboring? Kanskje, men neppe.

Men ein kan i alle fall trøste seg med at nokon alltids har det verre. I Australia brann nyleg den lokale bensinstasjonen i den 400 mann store byen Dirranbandi opp. Så for å få fyllt opp tanken er det no ikkje anna å gjere enn å settje seg i pickupen og vende nasa mot St. George, rundt 100 km lenger nord. Men her ligg det gode moglegheiter for matematikkrekning for dei små håpefulle, så det er kanskje ikkje så galt at det ikkje var godt for noko likevel?

IKT, Utdanning

Rettskriving

No comments

Det er lite som irriterer meg meir enn all slags testar som kjem i frå Start.no. Likevel er det vel slik at ein ikkje skal ha reglar utan unntak, så her kjem mitt.

I dag publiserer Dagbladet ein artikkel om rettskriving, nærare bestemt orddelingsproblematikken. Og det er lite som provoserer meg meir. Orddelingsfeil. Nettavisar har ein tendens til å “knekke opp” ord når dei presenterer nyhende på ulike plattformar som til dømes min iPhone. Akkurat det kan nok vera ein teknisk ting, men mange deler likevel opp ord som skal vera samansette. Kvifor? Artikkelen til Dagbladet peikar i retning av at det er det engelske språket som har skulda. Det kan så vere.

I same artikkel låg det også ei lenkje til ein test hjå Start.no. Ein “ord delings test”…eg kunne ikkje dy meg.

Rettskriving

Og medan eg sit og skriv på dette, kjenner eg jo også veldig på at eg bør kunne klare å skrive korrekt her…men det har vist seg før at ein med eit kan trø i baret sjølv. Men slik lærar ein jo av, og det er jo morro…eller moro som det jo heiter!

Arbeid, Politikk, Utdanning

Kvar er satsinga?

No comments

Det hender av og til at gamle ting eg har kome over på nettet viser seg å verte dagsaktuelle igjen. Denne gongen var det eit foredrag av svensken Fredrik Härén på Kunnskapens dag i 2007. Under har eg lagt eit lite utsnitt av det som var mest aktuelt etter det eg kom over i dag. Heile føredraget kan du sjå meir av her;

Grunnen til at videoen ovanfor igjen vart hyperaktuell, er ein artikkel hjå Digi.no frå i dag, der dei kan fortelje at Huawei no er verdas tredje største aktør innan marknaden for mobil infrastruktur. Det siste året har dei nærast dobla marknadsandelen sin, og Härén trekte dei altså fram på føredraget sitt året før der igjen, altså i 2007.

No er eg sterk motstandar av å tru alt det ein les i media om dagen…dei har på ein måte sparka bein under seg sjølv tykkjer eg, men ein kan vel likevel settja ein tankekors om ein koblar det siste døgerets utvikling i Asia saman med det Härén snakker om, og ser på den ujamne satsinga på skule rundt om i Noregs mange kommunar.

I eit av verdas rikaste land burde ein kunne unngå åtferdsproblem i skulen…i alle fall når den sittjande regjeringa skryt av si satsing på skulen. Etter snart eit år som lærar veit eg ein ting; regjeringas ord er langt frå realiteten i skulen!

IKT, Politikk, Utdanning

Digitale lærarar som innovatørar?

2 Comments

Øystein Johannessen talar med store ord om integrering av IKT i styringsdokument og læreplanar som gjeld for skulen på ein skulekonferanse i Sverige. Det høyrest flott ut, og eg applauderer det alt eg kan! Men det er ekstremt langt i frå plan til praksis. Seinast i dag fekk eg (nok ein gong) erfara det.

Tidlegare har eg nemnd at eg har fått litt andre arbeidsoppgåver i skulekvardagen min, og no ser det ut som om eg kanskje er i ferd med å få eit oversyn av tilhøva.

Som einaste skule i Sandnes kommune, er arbeidsplassen min den einaste som har nettilgang via det trådlause nettet som hovudregel. Datarom finst ikkje på skulen. Kvardagen, det vil altså seie annankvar onsdag, med datatimar vert i stor grad nytta til å prøve å logge seg på nettet. Det går fort ein 15-20 minutt til nettopp slikt. Og det er berre med ei maskin.

Nå kan ein seie mykje om at kabla nettverk er betre enn trådlaust. Og ja…det er nok det. Men det betyr ikkje at trådlaust skal vere så til dei grader umogleg å ha med å gjera som det eg opplever. Men eg er ein tålmodig kar, og har bestemt meg for å gjere nett slik eg vert fortalt frå av dei høge herrar og fruer på kommunehuset.

Med 25 berbare datamaskinar som skal logga seg på nettverket samstundes, har det vore eit styr utan like å få gjort noko fornufteg i timane. I dag gjorde med det litt annleis. Medan størsteparten av elevane arbeidde med “vanleg” skule, tok eg ut ei gruppe på fem elevar slik at dei skulle kunne gjere produktivt digitalt.

Men kor lenge var Adam i Paradis? Av dei fem maskinane eg fann fram, var det to som fungerte. Det var rett og slett på “prøv-til-du-finn-ein-som-er-i-orden”-kjøret nok ein gong! Slik skal det ikkje vere. Det har også svenskane funne ut, og har snudd opp ned på heile hierearkiet.

Slik ting er no til dags, er det også heilt utenkjeleg for skular å ta i mot gamalt IKT-utstyr frå til dømes helseinstitusjonar slik som det vert gjort i Akershus. Ein ynskjer ein maskinpark som er så homogen som berre det. Helst skal alt ha eit flott HP-merke på seg.

Johannessen snakkar om innovatørar i skuleverket, men når arbeidstilhøva vert slik at det vert ein kamp å ta i bruk IKT i den daglege undervisninga, ja då trur eg sjølv den mest inspirerte innovatør vil sjå mørkt på det etter ei tid. Det kan nok vere nettopp slike frustrasjonar som gjer at fleire og fleire unge lærarar vel seg andre jaktmarker.

IKT, Utdanning

Tryggleik eller nytte?

No comments

I den seinare tid har eg fått gleda av å kjenne kvardagen som IKT-ansvarleg i det norske skuleverket på kroppen. Det har vore ein augeopnar for å sei det mildt. Spenn setebeltet fast, og gjer deg klar for ei vill ferd i oppsummeringloopen…

No er det sjølvsagt ikkje slik at det er likt over alt, men dette er mine erfaringar i ei komprimert form. Min arbeidsgjevar har som mange andre kommunar i Noregs land ei sentral løysing når det gjeld IKT, og dette er i teorien ein god idé…hadde han berre fungert i praksis.

Fyrst ein liten analogi. Telefonar kjem i mange ulike farger, utformingar og størrelsar. Men dei av oss som hugsar då Brå brakk staven, kan også hugse ein god gammal travar av ein telefon, telefoniens svar på Massey Fergusson’s Gråtass: Elektrisk Bureau sin ’67-modell!

Dei såg heilt like ut. Det var ikkje noko tvil om at den gråe dingsen var ein telefon. Det var noko alle visste. Alle så kliss like ut. Etterkvart kom det nye modellar, og det som var hot couture ei stund på slutten av 80/begynnelsen av 90-talet var: telefon med trykkeknappar. Ein kunne slå eit nummer på berre nokre sekund. Ikkje mer venting på at talskiva skal vende attende til utgangspunktet.

Vi er no runda 2000-talet, og kan igjen sjå det same. Mobiltelefonane endrar seg bortimot frå dag til dag. På slutten av 90-talet var det ikke tvil om når ein person gjekk med ein “diger” plastdings i handa og prata med seg sjølv, ja så var det ein mobiltelefon. No til dags kan det rett som det er hende at du ser ein person som stressar att og fram i gata og snakkar med seg sjølv. Ved første augneblinken kan det sjå ut som ein lettare sinsforvirra person, men så snur han seg rundt, og du fer auge på det vesle bluetooth-hovudsettet han har på det motsette øyret.

Sjølve trykkjemåten er og i ferd med å endre seg til det ugjenkjennelege. Frå å ha ein velkjend utsjånad med 12 tastar, kan ein no fritt lage sin eigen utsjånad på telefonane. Dashboard vert det kalla på godt norsk. Direkte omsett vert det instrumentbord. Ein går altså rundt med noko i lomma som høyrest ut som noko ein finn på eit sjukehus, og treng årevis med utdanning for å handtera. Og ingen av desse instrumentborda er like!

Her kjem vi til sakas kjerne. Mantraet til alle IKT-gudar rundt omkring i stat/kommune/private verksemder har i lang tid vore at ein må ha lik utsjånad så folk kan kjenne seg att. Ein grunngjev altså det med at ein må ha likt utsjåande instumentbord med brukarane sine “krav” til gjenkjenning. Eg meiner at dette er ei heilt feil framstilling av realitetane. Kor mange handtverkarar går rundt med identiske verktykassar? Er det nokon som på alvor meiner at alle Stortingsrepresentantar har skrivepulten sin akkurat likt med tanke på plassering av telefon, blyant, kaffekopp og partiflagg? No har ikkje eg vore i ein fiskebåt i heile mitt liv, men eg vågar like fullt den påstanden at det ikkje finst ein einaste yrkesfiskebåt der ein har nett dei same løysningane!

Likevel klarar ein å gjere det arbeidet ein skal om ein må bytte verktykasse/skrivepult eller sjark!

Psykedelisk draum...?Difor er eg soleklar på det at når eit verktykassa (Les: datamaskina) du skal nytte til å finne informasjon i skuledagen din, vert låst så til dei grader fast at ein ikkje kan flytte verktya rundt eller langt mindre leggje til nye verkty, ja då kan ein like gjerne nytte verktykassa (Les: fortsatt datamaskina ja…) som støtte på golvet til den alt for lealause skrivepulten.

I skuleverket er mantraet gjerne det at folk er ulike! Det har ikkje IKT-seksjonane rundt omkring i dei best bortgøymde kontora i Noregs land fått med seg endå. Eg har hatt elevar som kun kan lese på ein spesiell type gult papir. Eg veit om elevar som er svaksynte. Me har alle ulike krav til eit verkty! Like fullt er det ein vert servert den evinnelege  blå/grøne skjermen utan at ein kan gjere noko frå eller til med han. Kunnskapsløftet har krav om digital kompetanse i alle fag. Diverre ser det ikkje ut til at ein grunnleggjande digital kompetanse på tilsyn med verktyet, kanskje betre kjend som vedlikehald, er noko ein vil sløse bort tid på å spreie i samfunnet. Forstå det den som kan…

IKT, Utdanning

Bård Vegard skiftar fokus…

2 Comments

Tidlegare denne månaden kommenterte eg utdanningsminister Solhjell sitt fokus når det kom til dei skulebloggane han presenterte i sin eigen blogg.

I kveld viste det seg at kommentaren har hatt noko for seg. Kjempeflott. Seks månadar ute i mi lærargjerning, og eg har makta å få sjefen sjølv i tale skrift. Heretter kan det berre gå ein veg…nemleg omtrent som børsindeksen dei same siste månadane.

Men huttetu så kjekt det føltes å få tilbakemelding på det ein skriv! Når det er sagt, treng du sjølvsagt ikkje vere utdanningsminister for å kommentere ting som dukkar opp her. Det er fritt fram for alle!

Statistikken er har laga meg er no oppdatert med dei siste bloggane. Godt å sjå ei auke hjå dei blå og!

Arbeid, IKT, Utdanning

Bård Vegards skulefokus?

3 Comments

Utdanningsdepartementet med Bård Vegard Solhjell i spissen satsar på skule. I alle fall er det det rykta seier. Med sjukelister lange som ein skuletrøyt tiandeklassings siste skuledag før sumarferien, underskot som relativt sett dankar ut det verste Island har sett og generell mangel på tilsette til å fylla opp dei manglande postane som burde vore på plass i ein ufatteleg hektisk skulekvardag kan denne satsinga synast som eit spel for galleriet.

Men ein ting skal Solhjell ha. Han er flink til å nyttegjera seg av moderande uttrykksformer. Han bloggar. Og det er han flink til. Det siste prosjektet i rekkja hans om dagen er å presentera nokre av dei bloggane han kjenner til som finst ute i bloggosfæren. Slikt er prisverdig. Lærarar som vert presentert på bloggen til utdanningsministeren tykkjer utan tvil at det er stas.

Og kan hende det var nettopp difor eg tok på meg dei kritiske brillene og gjekk over dei bloggane han har presentert så langt. Beint fram rein avundsjuke? Men for all del…mange av dei bloggane han trekk fram er jo eg sjølv fast lesar av, og dei er innhaldsrike. Det eg kanskje saknar er noko frå barneskulen. Ein rask gjennomgang gav meg følgjande statistikk:

[Oppdatert statistikk: 16.02.09 i høve til Bård Vegard Solhjell sine bloggpostar.]

Oppmodinga ligg altså framføre deg Bård Vegard…hansken er kasta! Finst det verkeleg ingen barneskulebloggarar der ute? Eller kan hende er dei for opptekne med å driva undervisning?

1 … 3 4 5 6 7 … 10